Abby heeft autisme en laat dat op haar eigen manier zien. Bij haar merk ik zowel meltdowns als shutdowns. Soms wordt de spanning zo groot dat het eruit knalt – met schreeuwen, huilen of boosheid. Alles komt er in één keer uit, alsof haar hoofd overloopt. Op andere momenten trekt ze zich juist helemaal terug. Dan lijkt het alsof ze even ‘uit’ staat: stil, niet bereikbaar, opgesloten in zichzelf. Beide reacties zijn even intens, maar zo verschillend om mee om te gaan.

Lotte daarentegen reageert vrijwel altijd met meltdowns. Bij haar bouwt de spanning zich op tot het ontploft. Dat kan heel heftig zijn, voor haarzelf én voor ons als gezin. Ze kan niet anders: het is haar manier om te laten zien dat de wereld te veel wordt.

Voor de buitenwereld kan het lastig zijn om dit te begrijpen. Een meltdown wordt vaak gezien als ‘boos zijn’ of ‘driftig doen’, maar dat is het niet. Het is pure overbelasting, een noodkreet van een kind dat niet weet hoe het anders moet. En een shutdown lijkt misschien ‘rustig’, maar schijn bedriegt: ook dat is een teken dat alles te veel is geweest.

Wat voor mij verschil maakt, is dat ik na veel leren en proberen nu steeds beter weet wat Abby en Lotte nodig hebben in zulke momenten. Ik herken de signalen sneller en weet wat helpt – en vooral ook wat níét helpt. Bij Abby betekent dat soms nabijheid en rust bieden, terwijl ik bij een shutdown juist meer geduld en ruimte geef. Bij Lotte weet ik inmiddels welke prikkels haar sneller over de grens brengen en hoe ik die kan voorkomen of verminderen.

Als moeder sta ik er vaak alleen voor in deze situaties, en dat is soms zwaar. Toch is het ook bijzonder om te merken hoeveel ik geleerd heb en hoe ik mijn dochters steeds beter begrijp. Het blijft zoeken, maar ook groeien in wat werkt.

Wat ik steeds weer besef, is dat Abby en Lotte mij leren om voorbij het gedrag te kijken. Om te zien wat eronder zit: spanning, angst, overprikkeling. En om te onthouden dat ze niet lastig zijn, maar dat het lastig is voor hen.

In de intensiteit van meltdowns en de stilte van shutdowns leer ik elke dag meer over mijn dochters. Hun reacties zijn misschien heftig, maar ze maken ook zichtbaar hoe kwetsbaar en krachtig ze tegelijk zijn.